تعاریف
- وجه نقد : به معنای وجه نقد در دسترس و سپرده های دیداری است
- سپرده های دیداری:سپرده هادی دیداری به مبالغي اطلاق مي شود که واحد تجاری مي تواند آنها را بدون اطلاع قبلي [و بدون تحمل جریمه]، برداشت یا مطالبه نماید که هدف کسب سود نیست بلکه محلی برای نگهداری وجوه است .
- معادل نقد: سرمایه گذاریهای کوتاه مدت با نقدشوندگي بالا و سریع التبدیل به مبلغ معيني وجه نقد مي باشد که ریسك تغيير ارزش آن قابل ملاحظه نيست.
- جریان های نقدی :عبارت از جریان های ورودی و خروجی نقد و معادل های نقد است
ویژگی های معادل نقد:
- با هدف ایفای تعهدات نقدی کوتاه مدت، و نه با هدف سرمایه گذاری و یا سایر اهداف نگهداری میشود
- به سرعت قابل تبدیل به مبلغ معینی نقد است
- ریسک تغییر ارزش آن کم است
بنابراین سرمایه گذاری معمولا” فقط زمانی واجد شرایط به عنوان معادل های نقد است که سررسید آن کوتاه مثلا حداکثر 3 ماه از تاریخ تحصیل باشد
سرمایه گذاری در ابزارهای مالکانه معادل نقد نیست مگر اینکه ماهیت آن ، معادل نقد باشد
تغییرات با اهمیت صورت جریان وجه نقد :
در مقایسه کلی استاندارد حسابداری شماره ی 2 تجدید نظر شده 1397 با ویرایش قبلی آن تغییرات با اهمیت زیر ملاحظه می شود:
- عنوان این صورت مالی از (صورت جریان وجوه نقد) به (صورت جریان نقدی) تغییر یافته است
- طبقات این صورت مالی از پنج طبقه به سه طبقه کاهش یافته است
- در استاندارد جدید محاسبه نقد حاصل از عملیات از سود زیان خالص آغاز می شود در استاندارد قدیم این محاسبه با سود زیان عملیاتی آغاز می شد
- طبق استاندارد جدید اگر بعضی از جریانهای نقدی ماهیتا به طور مستقیم قابل ارتباط با هیچ یک از سرفصل های اصلی نباشند رهنمودی درباره ی آنها ارائه نشده است. طبق استاندارد قدیم این اقلام به طبقه اول منتقل می شدند.
حذفیات طبقه بندی :
- طبقه بازده سرمایه گذاری و سود پرداختی بابت تامین مالی حذف شده و دریافتی های آن شامل سهام دریافتی و بهره دریافتی در بخش سرمایه گذاری منعکس می شود و پرداختی های آن شامل سود سهام پرداختی و بهره پرداختی در بخش تامین مالی منعکس میگردد.
جریانهای نقدی حاصل از فعالیتهای عملیاتی :
به جریانهای نقدی ورودی و خروجي حاصل از فعاليتهای اصلي مولد درآمد واحد تجاری و سایر فعاليت هایي اطلاق مي شود که در طبقه فعاليتهای سرمایه گذاری و تأمين مالي قرار نمي گيرند.
نکته : در ترازنامه دارایی جاری و بدهی جاری عموما فعالیت عملیاتی می باشند و دارایی بلند مدت و سرمایه گذاری کوتاه مدت و بلند مدت در بخش سرمایه گذاری و بدهی بلند مدت غیر عملیاتی و سرمایه در بخش تامین مالی منعکس می گردد.
نکته :طبقه مالیات که قبلا طبقه جداگانه ای بود اکنون در طبقه عملیاتی منعکس می شود.
مثال :
شرکت نارون حساب که در زمینه ساخت و فروش املاک فعالیت می کند قطعه زمینی را در تاریخ 98/12/29 به طور نسیه خرید که ارزش منصفانه آن 900.000.000 تومان بود و شرکت آن را در 3 قسط 300.000.000 تومان خرید نحوه انعکاس این مبادله در صورت جریان نقدی چگونه است ؟
پاسخ سوال :
- انعکاسی در صورت جریان سال 97 ندارد
نکته : مبادلات غیر نقد در صورت جریان نقدی انعکاسی ندارند بلکه می بایست ذیل صورت جریان وجوه نقد یا در یادداشت های توضیحی افشا شود اما برخی از مبادلات غیر نقد افشا هم نمی شوند
-مبادلات غیر نقد طبقه عملیاتی
-مبادلات غیر نقد درون حقوق صاحبان سهام که بر جمع حقوق صاحبان سهام بی تاثیر است مانند سود سهمی
-سرمایه 1000 1500
-سود انباشه 500 0
-جمع 1500 1500
برخی از واحد های تجاری موجودی نقد را در حکم موجودی کالا تلقی می کنندمانند بانکها
اما استاندارد چنین تلقی را قبول نداشته و موجودی نقد را در بانکها نیز همانند سایر واحدهای تجاری موجودی نقد طبقه بندی می کند.
روش های گزارش جریانهای نقدی حاصل از فعالیت عملیاتی
روش مستقیم
روش غیر مستقیم
طبق استاندارد بین المللی شماره 7 جریان نقدی حاصل از فعالیتهای عملیاتی باید با استفاده از روش های مستقیم و یا غیر مستقیم گزارش شود علی رغم مجاز بودن هر دو روش واحد های تجاری ترغیب شده اند که از روش مستقیم برای تهیه بخش فعالیت های عملیاتی صورت جریان نقدی استفاده کنند.
روش غیرمستقیم:
در این روش که به روش صورت تطبيق نيز معروف است و نتيجه نهایي آن با روش مستقيم یکسان مي باشد، سود یا زیان دوره با انجام برخي تعدیلات به خالص جریانهای نقدی حاصل از فعاليتهای عملياتي تبدیل مي شود. طبق ای رویکرد، که رایج تر است، تعدیلاتي بابت موارد زیر بر روی سود یا زیان گزارش شده دوره مالي انجام می شود:
- اقلامی که ماهیت غیرنقدی دارند مانند استهلاک، ذخایر، مالیات بر درآمد انتقالی، سود و زیان تحقق نیافته تسعیر ارز، و سود توزیع نشده واحدهای تجاری وابسته؛
- اقلامی که در محاسبه سود یا زیان دوره جاری منظور شد است، اما جریانهای نقدی مرتبط با آنها متعلق به دوره های قبل یا دوره های بعد می باشد
- درآمدها و هزینه های مرتبط با فعالیتهای سرمایه گذاری و تامین مالی.
- تعدیلات سرمایه در گردش : با دارایی ها رابطه معکوس و با بدهی ها رابطه مستقیم دارد مثلا افزایش در دارایی منفی و کاهش در دارایی مثبت ،افزایش بدهی مثبت کاهش بدهی منفی
- سود/زیان فعالیت غیر عملیاتی می بایست به طور معکوس اعمال شود (سود حاصل از فروش دارایی ثابت به صورت منفی اعمال می شود)
روش مستقیم :
به موجب آن طبقات اصلی ناخالص دریافت های نقدی و ناخالص پرداخت های نقدی افشا می شود